اچ‌آی‌وی (HIV) و ایدز (AIDS) از جمله معضلات بهداشتی جهانی هستند که نه تنها سلامت فردی را تهدید می‌کنند، بلکه می‌توانند عواقب اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی به همراه داشته باشند. در ایران، استان‌های مختلف با چالش‌های متفاوتی در زمینه مبارزه با این بیماری روبرو هستند و آذربایجان غربی یکی از استان‌هایی است که طی سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به وضعیت مبتلایان به ایدز شده است. در این مقاله به بررسی میزان مبتلایان به ایدز در ارومیه و استان آذربایجان غربی و عواملی که باعث روند افزایشی آن‌ها شده‌اند، پرداخته می‌شود.
وضعیت فعلی مبتلایان به ایدز در آذربایجان غربی
طبق گزارشات سازمان‌های بهداشتی و وزارت بهداشت ایران،آذربایجان غربی از جمله استان‌هایی است که به دلیل موقعیت جغرافیایی وهم‌مرز بودن با کشورهای مختلف، با چالش‌های ویژه‌ای در زمینه کنترل ایدز مواجه است.در حال حاضر،ارومیه به عنوان مرکز استان،بیشترین آمار مبتلایان به ایدز را در میان سایر شهرستان‌های استان دارد.
براساس داده‌های منتشر شده، استان آذربایجان غربی تا سال 1400 بیش از413 نفر مبتلا به ایدز شناسایی کرده است، که این رقم در حال افزایش است.این وضعیت، به ویژه در میان گروه‌های پرخطر مانند معتادان به مواد مخدر، کارکنان صنعت جنسی و افراد با روابط پرخطر جنسی، نگران‌کننده است.
عوامل مؤثر در افزایش ابتلا به ایدز
1-عدم آگاهی و
اطلاعات نادرست:یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در این استان،کمبود اطلاعات دقیق وعلمی در مورد اچ‌آی‌وی و ایدز است.بسیاری از افراد به دلیل نداشتن آگاهی کافی،نمی‌دانند که چگونه می‌توانند از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.
2-معتادان به مواد مخدر: مصرف مواد مخدر تزریقی یکی از عوامل اصلی انتقال ویروس اچ‌آی‌وی در این استان به شمار می‌آید.درمناطق حاشیه‌ای ومناطق مرزی، دسترسی به سرنگ‌های بهداشتی و خدمات درمانی محدود است، که باعث تشدید شیوع این بیماری می‌شود.
3- روابط جنسی پرخطر:با توجه به فقر اطلاعات در مورد روش‌های پیشگیری از ایدز و روابط جنسی پرخطر، تعداد افراد مبتلا به ایدز در نتیجه این نوع رفتارها افزایش یافته است.
4-محدودیت‌های دسترسی به خدمات بهداشتی:در بسیاری از نقاط استان، به‌ویژه مناطق روستایی و دورافتاده، دسترسی به خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای محدود است.این موضوع باعث می‌شود که افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی از دریافت درمان‌های مناسب غافل بمانند.
اقدامات پیشگیرانه و درمانی
درراستای مقابله با افزایش ابتلا به ایدز در آذربایجان غربی،اقدامات مختلفی توسط وزارت بهداشت وسازمان‌های غیر دولتی درحال انجام است.برنامه‌های آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی در مورد ایدز،توزیع سرنگ‌های بهداشتی برای معتادان و گسترش دسترسی به درمان‌های ضد ویروسی و استفاده ازکیت تست ایدز در ارومیه از جمله این اقدامات به شمار می‌آیند.
نتیجه‌گیری
افزایش آمار مبتلایان به ایدز در ارومیه و آذربایجان غربی نشان‌دهنده نیاز فوری به تقویت برنامه‌های پیشگیری،اطلاع‌رسانی و دسترسی به خدمات بهداشتی است.برای مقابله با این بیماری، علاوه بر افزایش آگاهی عمومی، باید به گروه‌های پرخطر توجه ویژه‌ای شود و اقدامات درمانی و حمایتی بیشتری در این مناطق انجام گیرد تا از شیوع بیشتر این بیماری جلوگیری شود.